Ο όρος οστεοπόρωση δεν είναι άγνωστος στο μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού.  Πρόκειται για μια χρόνια πάθηση του μεταβολισμού των οστών, οι οποία αφορά κατά πλειοψηφία το γυναικείο πληθυσμό, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως δεν υπάρχουν άνδρες, οι οποίοι πάσχουν από οστεοπόρωση.

Πως ορίζεται ωστόσο κλινικά η οστεοπόρωση; Ποιους αφορά; Υπάρχει τρόπος να προλάβουμε ή να σταματήσουμε την εξέλιξή της;

 

Οστεοπόρωση και Οστεοπενία

Αρχικά, είναι χρήσιμο να διαχωρίσουμε τους όρους οστεοπενία και οστεοπόρωση.

Οστεοπόρωση όπως προαναφέρθηκε ονομάζεται η χρόνια πάθηση μεταβολισμού των οστών. Χαρακτηρίζεται από απώλεια της οστικής πυκνότητας και προοδευτική υποβάθμιση της ποιότητας των οστών.

Η οστεοπενία δεν είναι τίποτα άλλο, παρά μια πρώιμη μορφή της οστεοπόρωσης. Χαρακτηρίζεται από μικρή απώλεια της οστικής πυκνότητας, αλλά όχι σε τόσο χαμηλό επίπεδο ώστε να χαρακτηρίζεται οστεοπόρωση.

Σε πολλές περιπτώσεις ασθενών ωστόσο, η οστεοπενία προχωράει με ταχείς ρυθμούς, με αποτέλεσμα σύντομα να εξελίσσεται σε οστεοπόρωση, ειδικά σε περιπτώσεις που δεν ακολουθηθεί η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή. Η νόσος αυτή των οστών δεν έχει στις περισσότερες περιπτώσεις συμπτώματα («βουβή» νόσος). Όταν φθάσει σε προχωρημένα στάδια μπορεί να οδηγεί σε κατάγματα,  παραμόρφωση της σκελετικής δομής και πόνο από τα παραπάνω. Σε ειδικές περιπτώσεις (σπονδυλική στήλη) τα κατάγματα μπορεί να συμβαίνουν σε μικροσκοπικό επίπεδο (μη ορατά σε απεικόνιση) και να οδηγούν σε πόνο.

 

Ποια είναι τα αίτια της οστεοπόρωσης;

Αν και η εμφάνιση της οστεοπόρωσης έχει ταυτιστεί με γυναίκες που διανύουν κυρίως την περίοδο της εμμηνόπαυσης, παρόλα αυτά οι σύγχρονες έρευνες τεκμηριώνουν τη διάγνωση της, τόσο σε άνδρες όσο και σε εξαιρετικές περιπτώσεις και στην παιδική-νεανική ηλικία. Υπάρχουν διάφοροι προδιαθεσικοί παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν την οστεοπόρωση, μερικά εκ των οποίων είναι:

• Ορμονικές διαταραχές
• Η εμμηνόπαυση
• Θυρεοειδοπάθειες
• Η κληρονομικότητα
• Η ελαττωμένη πρόσληψη ασβεστίου
• Η απουσία φυσικής δραστηριότητας
• Συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή που μπορεί να ακολουθεί ο/η ασθενής

 

Προλαμβάνεται η οστεοπόρωση;

Σημείο-κλειδί για την οστεοπόρωση είναι η εγρήγορση και η έγκαιρη πρόληψη. Για να μειώσουμε όσο το δυνατόν την εμφάνιση της οστικής νόσου, είναι χρήσιμο να ακολουθήσουμε μερικά από τα παρακάτω βήματα:

• Αποφυγή καπνίσματος. Μελέτες έχουν αποδείξει τη στενή σχέση του καπνίσματος με την απώλεια της οστικής πυκνότητας.
• Κατανάλωση αλκοόλ σε πολύ μικρές ποσότητες ή καθόλου. Η κατανάλωση αλκοόλ πέρα από την συνιστώμενη δοσολογία μπορεί να επιφέρει σημαντική επιβάρυνση του οργανισμού καθώς και οστεοπόρωση.
• Φυσική δραστηριότητα σε καθημερινή βάση. Από την πρόληψη της οστεοπόρωσης και ενδυνάμωσης του οργανισμού έως και τα ψυχολογικά οφέλη που έχει η άσκηση, κρίνεται αναγκαία η συστηματική ένταξη της στο πρόγραμμά μας.
• Πρόσληψη ασβεστίου σε μεγαλύτερες δοσολογίες. Ο οργανισμός μας χρειάζεται το ασβέστιο, όπως επίσης και την Βιταμίνη D για την υγεία και ενδυνάμωση των οστών. Η κατανάλωση ασβεστίου μπορεί να γίνει με φυσικό τρόπο μέσα από την διατροφή μας ή εναλλακτικά μέσω ειδικών συμπληρωμάτων.
• Ελεγχόμενη χορήγηση φαρμάκων. Η αλόγιστη χρήση ορισμένων εξ αυτών (λχ. κορτιζόνη) έχει αρνητικές συνέπειες για τον οργανισμό μας και προκαλεί την πιθανή εμφάνιση της οστεοπόρωσης.

 

Διάγνωση και θεραπεία της οστεοπόρωσης

Η διάγνωση της οστεοπόρωσης πραγματοποιείται από Ειδικό Ορθοπαιδικό, έπειτα από λήψη πλήρους ιστορικού του/της ασθενούς, λεπτομερή κλινική εξέταση, μέτρηση της οστικής πυκνότητας και εργαστηριακές εξετάσεις.

Γυναίκες άνω των 55 ετών είτε αντιμετωπίζουν κάποια από τα συμπτώματα της πάθησης, είτε όχι θα πρέπει οπωσδήποτε να ξεκινήσουν να παρακολουθούν την υγεία των οστών τους και την οστική τους πυκνότητα σε τακτική βάση.

Η θεραπευτικές επιλογές της οστεοπόρωσης στοχεύουν κυρίως στην καθυστέρηση της εξέλιξης της πάθησης. Γι΄ αυτό και θεωρείται εξαιρετικά σημαντικός ο προληπτικός έλεγχος.

Σε κάθε περίπτωση και πριν λάβετε οποιαδήποτε απόφαση, είναι σημαντικό να συμβουλεύεστε τον ιατρό σας. Η επιστημονική ομάδα της Orthobiology Surgery Center και ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Δρ. Ιωσηφίδης Μιχάλης βρίσκονται δίπλα σας για κάθε απορία ή πρόβλημα.