Τι ορίζεται ως ρήξη χιαστού;
Ως ρήξη χιαστού ορίζεται η μερική ή ολική διακοπή της συνέχειας ενός εκ των χιαστών συνδέσμων που εντοπίζονται στην άρθρωση του γόνατος. Στην άρθρωση του γόνατος μεταξύ των διαφόρων ανατομικών στοιχείων, βρίσκονται και δύο σύνδεσμοι που χιάζονται, ο πρόσθιος και ο οπίσθιος χιαστός. Ο τραυματισμός του πρόσθιου χιαστού είναι πολύ συχνός και μάλιστα αποτελεί έναν από τους συχνότερους αθλητικούς τραυματισμούς, εν αντιθέσει με τη ρήξη του οπίσθιου που δεν είναι τόσο συχνή.
Λίγα λόγια για τους χιαστούς
Οι δύο χιαστοί σύνδεσμοι μαζί με τους δύο πλάγιους συνδέσμους είναι υπεύθυνοι για την εύρυθμη λειτουργία και τη διατήρηση της σταθερότητας της άρθρωσης του γόνατος. Ειδικότερα, ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος και ο οπίσθιος χιαστός σύνδεσμος ενώνουν το μηριαίο οστό με το οστό της κνήμης μέσα στην άρθρωση του γόνατος και συμβάλλουν και στην έκταση και την κάμψη του. Ο οπίσθιος χιαστός είναι πιο ισχυρός από τον πρόσθιο και γι’ αυτόν τον λόγο δεν είναι τόσο επιρρεπής σε τραυματισμούς. Τέλος, και οι δύο αποτρέπουν την ολίσθηση της κνήμης προς τα μπροστά ή προς τα πίσω.
Ποια είναι τα αίτια πρόκλησης μιας ρήξης χιαστού;
Οι μηχανισμοί κάκωσης που οφείλονται για τη ρήξη πρόσθιου και για τη ρήξη οπίσθιου διαφέρουν. Ειδικότερα, η ρήξη πρόσθιου χιαστού συνήθως είναι αποτέλεσμα απότομης αλλαγής κατεύθυνσης κατά την αθλητική δραστηριότητα ή στροφής πάνω σε λυγισμένο γόνατο. Επίσης, για την πρόκλησή της ενδέχεται να ευθύνεται και μια κακή προσγείωση πάνω σε λυγισμένο γόνατο.
Από την άλλη, η ρήξη οπίσθιου χιαστού προκαλείται από την άσκηση ισχυρής βίας πάνω στο γόνατο, ενώ αυτό είναι λυγισμένο(π.χ. τροχαίο). Επιπρόσθετα, η ρήξη οπίσθιου χιαστού μπορεί να προκληθεί και από πτώση του ασθενούς από μεγάλο ύψος με το πόδι τεντωμένο.
Ρήξη χιαστού & Συμπτώματα
Η ρήξη πρόσθιου χιαστού γίνεται αντιληπτή από τον ασθενή τη στιγμή του τραυματισμού, καθώς ακούγεται ένας υπόκωφος ήχος. Στη συνέχεια, ο ασθενής εμφανίζει τα παρακάτω συμπτώματα:
- Έντονος πόνος
- Αστάθεια γόνατος
- Δυσκαμψία
- Εκδήλωση οιδήματος
- Αίμαθρο
Από την άλλη, η ρήξη οπίσθιου χιαστού συνδέσμου περιλαμβάνει συμπτώματα όπως:
- Οξύς πόνος στο πίσω μέρος του γόνατος
- Οίδημα
- Δυσκολία στην κάμψη και έκταση της άρθρωσης
- Αστάθεια γόνατος
Σταδιακά τα παραπάνω συμπτώματα υποχωρούν, εκτός από την αστάθεια και τη δυσκαμψία. Έτσι, εξαιτίας αυτών των συμπτωμάτων, ο ασθενής αναζητά ιατρική βοήθεια.
Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;
Η διάγνωση της ρήξης χιαστού θα πρέπει να πραγματοποιηθεί από έναν έμπειρο Ορθοπαιδικό με εμπειρία στις αθλητικές κακώσεις. Πιο συγκεκριμένα, η διάγνωση πραγματοποιείται είτε πριν την εκδήλωση οιδήματος είτε μετά την υποχώρησή του.
Σε πρώτη φάση είναι απαραίτητη η λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού του ασθενούς. Στη συνέχεια, ακολουθεί η κλινική εξέτασή του, της οποίας η διάγνωση επιβεβαιώνεται με τη διενέργεια απεικονιστικών εξετάσεων. Οι απεικονιστικές εξετάσεις (π.χ. μαγνητική τομογραφία) είναι απαραίτητες τόσο για τον καθορισμό της σοβαρότητας της ρήξης όσο και για τον εντοπισμό άλλων συνοδών κακώσεων. Οι συνοδές κακώσεις που ενδέχεται να εντοπιστούν μαζί με τη ρήξη χιαστού είναι οι κάτωθι:
- Ρήξη μηνίσκου
- Βλάβη του αρθρικού χόνδρου
- Οστικό οίδημα
- Ρωγμώδες κάταγμα
- Ρήξη και άλλου συνδέσμου του γόνατος
Πώς αντιμετωπίζεται μια ρήξη χιαστού;
Η αντιμετώπιση της ρήξης χιαστού εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως είναι για παράδειγμα η σοβαρότητα της βλάβης, η ηλικία του ασθενούς και το επίπεδο των αθλητικών δραστηριοτήτων του.
Πιο συγκεκριμένα, στην περίπτωση της ρήξης του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου εφαρμόζεται συντηρητική θεραπεία, η οποία περιλαμβάνει:
- Μερική αποφόρτιση του σκέλους με τη χρήση βοηθημάτων βάδισης
- Ανύψωση σκέλους και περίδεση
- Ανάπαυση
- Φυσικοθεραπεία
Όμως, στην πλειονότητα των περιπτώσεων η ρήξη πρόσθιου χιαστού αντιμετωπίζεται χειρουργικά μέσω της αρθροσκόπησης, μιας ελάχιστα επεμβατικής μεθόδου. Η τεχνική που πραγματοποιείται ευρέως για την πλήρη αποκατάσταση της ρήξης είναι αυτή της συνδεσμοπλαστικής με μοσχεύματα.
Από την άλλη, εάν η ρήξη εντοπίζεται στον οπίσθιο χιαστό και είναι πρώτου ή δευτέρου βαθμού, τότε μπορεί να εφαρμοστεί συντηρητική θεραπεία. Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει τη χρήση ειδικού κηδεμόνα και ένα εξατομικευμένο φυσικοθεραπευτικό πρόγραμμα αποκατάστασης. Σε σοβαρότερες ρήξεις ή σε ρήξεις που συνοδεύονται και από άλλες βλάβες, ως θεραπεία εκλογής ορίζεται η χειρουργική επέμβαση. Η αποκατάσταση της ρήξης είναι άμεση και αναίμακτη μέσω της αρθροσκόπησης γόνατος, δίνοντας στον ασθενή τη δυνατότητα να επιστρέψει άμεσα στις καθημερινές του δραστηριότητες.
Εάν αντιμετωπίζετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα και ενδέχεται να έχετε υποστεί ρήξη, ο Δρ. Μιχάλης Ιωσηφίδης και οι επιστημονικοί συνεργάτες του στο Orthobiology Surgery Center βρίσκονται στη διάθεσή σας. Στο Orthobiology Surgery Center εφαρμόζουμε τις πιο σύγχρονες τεχνικές αντιμετώπισης όλων των ορθοπαιδικών παθήσεων. Επικοινωνήστε μαζί μας και κλείστε το ραντεβού σας.
Πώς προκαλείται;
Η ρήξη πρόσθιου χιαστού μπορεί να προκληθεί από απότομη αλλαγή κατεύθυνσης, από ανώμαλη προσγείωση πάνω σε λυγισμένο πόδι ή από έντονη στροφική κίνηση του γόνατος. Από την άλλη, η ρήξη οπίσθιου χιαστού είναι αποτέλεσμα άσκησης ισχυρής βίας πάνω στο γόνατο ή πτώσης από ύψος με το πόδι τεντωμένο.
Με ποια συμπτώματα εκδηλώνεται;
Η ρήξη πρόσθιου χιαστού εκδηλώνεται με τα παρακάτω συμπτώματα:
- Έντονος πόνος και άκουσμα ενός υπόκωφου ήχου από τον ίδιο τον ασθενή τη στιγμή του τραυματισμού
- Αστάθεια γόνατος
- Δυσκαμψία
- Οίδημα
- Αίμαθρο
Από την άλλη, η ρήξη οπίσθιου χιαστού χαρακτηρίζεται από οξύ πόνο στο πίσω μέρος του γόνατος, αστάθεια και οίδημα.
Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;
Η διάγνωση θα πρέπει να πραγματοποιηθεί από έναν έμπειρο ορθοπαιδικό με εξειδίκευση στις αθλητικές κακώσεις. Πραγματοποιείται μέσω της λήψης του ιστορικού, της κλινικής εξέτασης και της διενέργειας απεικονιστικών εξετάσεων.
Ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία της ρήξης χιαστού;
Η κατάλληλη θεραπεία για τη ρήξη χιαστού εξαρτάται από τη σοβαρότητα της βλάβης, την ηλικία του ασθενούς και το είδος των αθλητικών του δραστηριοτήτων. Λαμβάνοντας αυτά υπόψιν, η θεραπεία μπορεί να είναι είτε συντηρητική είτε χειρουργική μέσω της ελάχιστα επεμβατικής μεθόδου της αρθροσκόπησης γόνατος.