Οι τραυματισμοί  στα παιδιά  είναι από τις συχνότερες καταστάσεις που ένας Ορθοπαδικός Χειρουργός καλείται να αντιμετωπίσει. Τα παιδιά και οι έφηβοι είναι επιρρεπή σε μυοσκελετικούς τραυματισμούς, που μπορούν να συμβούν στο σπίτι, στο σχολείο, ή έξω κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού ή κάποιας οργανωμένης αθλητικής δραστηριότητας.

Οι αθλητικοί τραυματισμοί σε παιδιά ή οι τραυματισμοί από υπερχρήση έχουν αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Αυτό οφείλεται στην ηλικιακή προθυμία του νεαρού αθλητή να ξεπεράσει τα όριά του και να δοκιμάσει νέες αθλητικές τεχνικές. Από την άλλη πλευρά, πολλοί τραυματισμοί συμβαίνουν κατά τη διάρκεια σχολικών και ψυχαγωγικών αθλημάτων λόγω μειωμένου συντονισμού και έλλειψης σωματικής δραστηριότητας στο σύγχρονο περιβάλλον.

Παιδικοί τραυματισμοί & ανάπτυξη των οστών

Οι άνθρωποι φαντάζονται τα οστά ως στερεές, σκληρές μάζες. Κατά την παιδική ηλικία όμως, τα οστά πρέπει να μεγαλώνουν και να αναπτύσσονται όπως και το υπόλοιπο σώμα του παιδιού.

Οι αυξητικές ή επιφυσιακές πλάκες αποτελούν ένα μαλακό τμήμα γόνιμου χόνδρου μεταξύ της επίφυσης και της διάφυσης των οστών. Μέσω του τμήματος αυτού παράγεται συνεχώς νέο οστό κατά την παιδική και εφηβική ηλικία και έτσι πραγματοποιείται η ανάπτυξη και η τελική διαμόρφωση του σκελετού. Το μεγαλύτερο περιθώριο ανάπτυξης προσφέρει η επιφυσιακή πλάκα που βρίσκεται στο γόνατο. Γι’ αυτόν το λόγο αμέσως μετά την ωρίμανση του γόνατος ολοκληρώνεται και η σκελετική ανάπτυξη του ανθρώπου. Κατά την ολοκλήρωση της ανάπτυξης οι επιφυσιακές πλάκες «κλείνουν» και μετατρέπονται σε φυσιολογικό οστό με την ίδια σύσταση.

Λόγω της μαλακής τους σύστασης οι νησίδες των επιφυσιακών πλακών είναι αρκετά ευάλωτες σε τραυματισμούς κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του παιδιού. Γι’ αυτόν το λόγο υπολογίζεται πως περίπου το 30% των παιδικών τραυματισμών συμβαίνει στην περιοχή γύρω από τις επιφύσεις των οστών.

Άλλες ιδιαιτερότητες των παιδικών οστών σε σχέση με των ενηλίκων αποτελούν:

• Το εξαιρετικά ισχυρό περιόστεο
• Η παρουσία άλλων χόνδρινων πυρήνων οστεοποίησης

Για τους παραπάνω λόγους, σε συνδυασμό μάλιστα με το γεγονός πως πολύ μικρής ηλικίας παιδιά δεν είναι σε θέση να δώσουν πλήρη περιγραφή του μηχανισμού της κάκωσης, οι παιδικοί τραυματισμοί θα πρέπει να προσεγγίζονται με μεγάλη προσοχή από τους επαγγελματίες υγείας. Το μυοσκελετικό σύστημα ενός παιδιού δεν θα έπρεπε να προσεγγίζεται ως μικρογραφία ενός ενήλικου σκελετού, καθώς παρουσιάζει ιδιομορφίες και ιδιαιτερότητες, οι οποίες σχετίζονται με την ανάπτυξη.

Συχνές μυοσκελετικές κακώσεις σε παιδιά

Στα παιδιά προεφηβικής ηλικίας οι συχνότεροι τραυματισμοί οδηγούν σε κατάγματα οστών και όχι διαστρέμματα. Συχνότερα τραυματίζονται τα αγόρια που αθλούνται, παρά τα κορίτσια.

Συχνότερα συναντάμε:

• Αποσπαστικά κατάγματα, ως αποτέλεσμα έντονης μυϊκής σύσπασης – έλξης. Στατιστικές μελέτες δείχνουν πως αποτελούν το 15 – 40% των συνολικών παιδικών καταγμάτων που νοσηλεύονται σε παιδο-ορθοπαιδικές κλινικές.
• Κατάγματα από υπερβολική καταπόνηση είναι λιγότερο συχνά στα παιδιά, συγκριτικά με τους ενήλικες ασθενείς. Παρόλα αυτά συμβαίνουν λόγω άσκησης επαναλαμβανόμενης μικρής βίας, συνήθως κατά τη διάρκεια αθλητική δραστηριότητας.
• Κατάγματα & κακώσεις των περιαρθρικών μαλακών μορίων είναι συνήθως αποτέλεσμα της άσκησης μεγάλης βίας κατά τη διάρκεια κάποιου αθλήματος.
• Κακώσεις μηνίσκων και συνδέσμων που συμβαίνουν και στους μικρούς αθλητές σε με λιγότερη βέβαια συχνότητα από τους ενήλικες. Πρέπει να σημειώσουμε όμως ότι η συχνότητα αυξάνεται σημαντικά στην εφηβική ηλικία ή με το είδος της αθλητικήες δρατσηριιότητας (π.χ. ποδόσφαιρο).

Πώς πρέπει να αντιμετωπίζονται οι παιδικοί τραυματισμοί εκείνη τη στιγμή

Το πρώτο στάδιο για την αντιμετώπιση ενός παιδικού τραυματισμού είναι η διατήρηση της ψυχραιμίας του ενήλικα που βρίσκεται δίπλα του. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγονται οι άσκοπες κινήσεις του παιδιού, που μπορεί να οδηγήσουν σε χειρότερο τραυματισμό και να επιβαρύνουν τον πόνο.

• Σταθεροποίηση του τραυματισμένου σημείου

Προκειμένου να αποφευχθεί περεταίρω τραυματισμός ή επιβάρυνση της κατάστασης έως ότου το παιδί συναντήσει κάποιον Ειδικό Ορθοπαιδικό, είναι σημαντικό να σταθεροποιηθεί ή να ακινητοποιηθεί το τραυματισμένο σκέλος.

• Χρήση πάγου

Η άμεση χρήση πάγου – όχι απευθείας πάνω στο δέρμα – μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά χρήσιμη στον περιορισμό του οιδήματος και του πόνου

• Αναζήτηση ιατρικής βοήθειας

Όποια και αν είναι η κλινική εικόνα του τραύματος, καλό θα ήταν το παιδί να μεταφερθεί σε κάποιον Ειδικό Ορθοπαιδικό όπου θα ελεγχθεί επαρκώς το τραύμα και ο μικρός ασθενής θα λάβει την κατάλληλη φροντίδα.

Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με την Ορθοπαιδική Κλινική Orthobiology Surgery Center.