Τι είναι ο αρθρικός χόνδρος

Ο αρθρικός χόνδρος (εικόνα 1) είναι μία πολύ εξειδικευμένη μορφή συνδετικού ιστού, που καλύπτει τις επιφάνειες των οστών στις αρθρώσεις του σώματος. Η βασική του λειτουργία είναι η διασφάλιση της ομαλής κίνησης των αρθρικών επιφανειών, ελαχιστοποιώντας την τριβή μεταξύ των οστών. Η ιδιαίτερη σύσταση και δομή του αρθρικού χόνδρου, του επιτρέπει να απορροφά τους κραδασμούς και να δέχεται και να διευκολύνει την ομαλή μετάδοση φορτίων.

Ο αρθρικός χόνδρος στερείται αιμοφόρων αγγείων και νεύρων, ενώ κύριο χαρακτηριστικό της σύστασής του είναι η χαμηλή κυτταρική πυκνότητα. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως ο αρθρικός χόνδρος έχει περιορισμένη ικανότητα επούλωσης και επισκευής, καθώς και μικρού βαθμού ανανέωση κυττάρων.  Από αυτήν την άποψη η διατήρηση και η υγεία του αρθρικού χόνδρου είναι πρωταρχικής σημασίας για την υγεία των αρθρώσεων.

Βλάβες του αρθρικού χόνδρου

Οι βλάβες του αρθρικού χόνδρου μπορούν να διαχωρισθούν σε δύο κατηγορίες: τις εκφυλιστικές (εικόνα 2) και τις τραυματικές (εικόνα 3).

Εικόνα 2.                                                                Εικόνα 3.

Οι εκφυλιστικές βλάβες  συμβαίνουν συνήθως σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και εξελίσσονται σταδιακά. Το αρχικό στάδιο περιλαμβάνει λέπτυνση του χόνδρου, η οποία προχωράει σε διάσπασή του και καταλήγει σε απώλειά του. Κατ’ αυτόν τον τρόπο το υποκείμενο οστό μένει απροστάτευτο και προοδευτικά η άρθρωση οδηγείται σε οστεοαρθρίτιδα. Η ενδεδειγμένη μέθοδος αντιμετώπισης σε περιπτώσεις μεγάλης εκφύλισης και καταστροφής του αρθρικού χόνδρου είναι η αντικατάσταση της άρθρωσης με ολική αρθροπλαστική. Παρόλα αυτά στα αρχικά κυρίως στάδια υπάρχει η δυνατότητα επιβράδυνσης της εξέλιξης και αντιμετώπισης των συμπτωμάτων χωρίς χειρουργική παρέμβαση.

Οι τραυματικές βλάβες του χόνδρου συνήθως συμβαίνουν σε άτομα νεότερης ηλικίας και είναι αποτέλεσμα κάποιου αιφνίδιου τραυματισμού, ή υπέρχρησης της άρθρωσης. H ταξινόμηση των χόνδρινων βλαβών κατά τη Διεθνή Εταιρεία Αποκατάστασης των Χόνδρινων Βλαβών (International Cartilage Repair and Joint Preservation Society/ ICRS)  γίνεται ως εξής :

ΣΤΑΔΙΟ 0: Φυσιολογικός χόνδρος

ΣΤΑΔΙΟ Ι: Σχεδόν φυσιολογικός χόνδρος. Μαλακός & με μικρές επιφανειακές φθορές (σχισμές)

ΣΤΑΔΙΟ ΙΙ: Έλλειμμα μερικού πάχους <50% (δεν φτάνουν μέχρι το οστό)

ΣΤΑΔΙΟ ΙΙΙ: Έλλειμμα μερικού πάχους >50% (που φτάνουν και μέχρι το οστό)

ΣΤΑΔΙΟ VI: Πλήρης καταστροφή του χόνδρου

Αντιμετώπιση των βλαβών του αρθρικού χόνδρου

Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι αντιμετώπισης των βλαβών του αρθρικού χόνδρου. Οι πιο σύγχρονες εξ’ αυτών περιλαμβάνουν τη χρήση των βιολογικών εργαλείων της αναγεννητικής ιατρικής, με εντυπωσιακά αποτελέσματα.

Οι κυτταρικές θεραπείες στην αντιμετώπιση των βλαβών του αρθρικού χόνδρου κερδίζουν όλο και περισσότερο έδαφος τα τελευταία χρόνια, καθώς αποσκοπούν στη διάσωση των ιστών του οργανισμού και όχι στην αντικατάστασή τους με τεχνητές προθέσεις, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της αρθροπλαστικής.

Οι διαθέσιμες κυτταρικές θεραπείες είναι οι εξής:

• Θεραπεία των χόνδρινων βλαβών με καλλιέργεια και μεταμόσχευση αυτόλογων χονδροκυττάρων (απαιτεί 2 επεμβάσεις: μια 1^η για λήψη τεμαχίου υγιούς χόνδρου και μια 2^η μετά από τουλάχιστον ένα μήνα για την τοποθέτηση των κυττάρων)
• Θεραπεία με χρήση βλαστοκυττάρων

Η έρευνα στην Ορθοπαιδική προχωρά ακόμη περισσότερο. Τα μεσεγχυματικά κύτταρα («βλαστοκύτταρα») είναι κύτταρα πολυδύναμα, μπορούν δηλαδή να εξελιχθούν σε διάφορες μορφές κυττάρων, και βρίσκονται παντού στο ανθρώπινο σώμα. Με κύριες πηγές τους το μυελό των οστών και το λιπώδη ιστό, τα κύτταρα αυτά βρίσκονται στην κορυφή της επιστημονικής έρευνας και η εφαρμογή τους αποτελεί σημαντική λύση στο δυσεπίλυτο πρόβλημα της βλάβης του χόνδρου.

Λαμβάνοντας μια μικρή ποσότητα από τους παραπάνω ιστούς τα κύτταρα απομονώνονται στο Εργαστήριο, πολλαπλασιάζονται και είναι έτοιμα για την εφαρμογή τους.

Χρησιμοποιούνται για την μεταμόσχευση χόνδρου σε εστιακές βλάβες (εικόνα 4) που συμβαίνουν σε νεότερους κατά τεκμήριο ασθενείς μετά συνήθως από τραυματική κάκωση.

Η περίοδος αποκατάστασης του ασθενούς περιλαμβάνει πρόγραμμα φυσικοθεραπείας για ενδυνάμωση και βάδιση με βακτηρίες (πατερίτσες) για έλεγχο της φόρτισης της άρθρωσης για 4-8 εβδομάδες. Έπειτα από εννέα μήνες ο ασθενής μπορεί να ξεκινήσει ήπια αθλητική δραστηριότητα, σύμφωνα πάντα με τις ιατρικές οδηγίες, ενώ συνήθως μετά τους δώδεκα μήνες επιτρέπεται η πλήρης ένταξη στις αθλητικές δραστηριότητες.

Εικόνα 4.                                                 Εικόνα 5.

Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν με έγχυση μέσα στην άρθρωση εκεί που υπάρχει εκφύλιση του χόνδρου (οστεοαρθρίτιδα).

Τα ιδιαίτερα αυτά κύτταρα παρουσιάζουν ιδιότητες που μπορούν να επηρεάσουν τη φυσική εξέλιξη της αρθρίτιδας. Κινούνται προς την πάσχουσα περιοχή, κατευνάζουν τη φλεγμονή, περιορίζουν τον καταβολισμό του αρθρικού χόνδρου και ενισχύουν την αναγεννητική ικανότητα των υγιών κυττάρων.

Μετά την εφαρμογή δίνονται αναλυτικές οδηγίες στον ασθενή, προκειμένου να διασφαλιστεί το βέλτιστο αποτέλεσμα. Συνήθως προτείνεται περιορισμός στην κίνηση την πρώτη μέρα μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στα αρχέγονα κύτταρα να προσκολληθούν στα κατεστραμμένα σημεία της άρθρωσης.

OrhtoBiology Surgery Center

Στο  OrthoBiology Surgery Center, Κέντρο εξειδικευμένο στην αντιμετώπιση ορθοπαιδικών βλαβών με χρήση βιολογικών μέσων, εφαρμόζονται κυτταρικές θεραπείες για αντιμετώπιση βλαβών των συνδέσμων και των αρθρώσεων.

Ο  Ορθοπαιδικός Χειρουργός, Επιστημονικός Υπεύθυνος του Κέντρου Δρ. Ιωφηφίδης Μιχαήλ και όλη η επιστημονική ομάδα του Κέντρου κατέχουν μεγάλη εμπειρία και απόλυτη εξειδίκευση στις σύγχρονες εφαρμογές της Βιοτεχνολογίας. Επικοινωνήστε με το OrthoBiology Surgery Center, προκειμένου να ενημερωθείτε πλήρως για τις κυτταρικές θεραπείες στον τομέα της Ορθοπαιδικής.